2022 елның 17 ноябрендә «Танышыгыз – археология!» мәгълүмати-танып белү дәресе.
================ ======== =========== ============= =========== ========== ========== ============ ============= ============ =========== ==========
2022 елның 17 ноябрендә Болгар цивилизациясе музее хезмәткәрләре Зарифуллина Т. Г, Камаева Т. П. һәм Сальникова В. А. Татарстан Республикасы Спас муниципаль районының аерым предметларны тирәнтен өйрәнүче 1нче Болгар урта гомуми белем бирү мәктәбенең 5 класс укучылары өчен «Танышыгыз – археология!» мәгълүмати-танып белү дәресе үткәрделәр.
Мәктәп укучыларын археология – тарихи дисциплина, аның төп төшенчәләре, үзенчәлекләре, археолог һөнәре, фондны саклаучы төшенчәләр белән таныштырдылар. Археологлар бу ерак вакытны җир астында калган әйберләр аша гына өйрәнә алалар. Менә ни өчен археологияне «көрәк белән коралланган тарих»дип атыйлар.
Хәзерге дөньяда археология – бик мөһим фән, ул безгә борыңгы цивилизация серләрен ачарга мөмкинлек бирә, төрле чорларның культурасын һәм көнкүрешен өйрәнергә мөмкинлек бирә, шулай ук борыңгы хайваннар һәм үсемлек калдыклары белән таныштыра. Археологның эше бүгенге көндә бик кирәкле, чөнки планетабызның борынгы халыклары һәм цивилиза-цияләре әле бик күп серләр ачылмаган.
Укучылар әңгәмәдә актив катнаштылар, сораулар бирделәр, тарих һәм археология өлкәсендәге белемнәре белән уртаклаштылар. Археологлар табылдыкларын теләгән һәркем күрә алсын өчен, нинди эш алда бара икәне турында игътибар белән тыңладылар. Археологик экспедиция эше башланыр алдыннан археологлар аның составындагы махсус әдәбиятны: тарихи чыганакларны, география, ботаника, зоология, климатология хезмәтләрен өйрәнү белән шөгыльләнә, казу урыны белән бәйле легендаларга һәм әкиятләргә анализ ясый. Кыр эшенә керешкәнче, археологлар археологик разведка үткәрәләр: булачак эш урынын тикшерәчәкләр, карта-план төзиләр, эш күләмен билгелиләр. Аннары кечкенә казу эшләре – шурфлар оештырыла. Аннары, археологик разведка үткәрелгәч, казу эшләре бара.
Археологик казылмалар вакытында җыелган материалны Археология институтына яки тиешле музейга җибәрәләр, анда аны чистарталар, торгызалар һәм өйрәнәләр. Мондый музейларның берсе-безнең ачык экспозиция урнашкан музей. Шулай ук безнең музей – тыюлыкта махсус җиһазландырылган бүлмәләр бар, алар музей әйберләре сакланган фонд саклагычлары дип атала. Монда борыңгы экспонатларны саклау өчен кирәкле дым, яктылык, температура режимы саклана. Боларның барысын махсус фонд саклаучы кешеләр күзәтә. Саклаучы физика һәм химия буенча төп белемнәргә ия булырга һәм музей материалының һәр төре өчен нинди шартлар кирәклеген аңларга тиеш.
Аннары барлык егетләр дә «археологлар» га әверелделәр һәм «Хәзинә эзләү» квестында бик теләп катнаштылар. Квест биремнәрен үтәп, пазллардан тизлек командалары керамик чүлмәк картинасын ясадылар, анда кызлар командасы җиңүче булды. Чара азагында барлык катнашучыларны да көмеш һәм алтын баллы «тәңкәләр» белән балчык чүлмәк көтә иде.
Чарада 23 кеше катнашты.
Социаль челтәрләрдә уртаклашу
